W ostatnich miesiącach informowaliśmy o inwestycjach i pacach restauracyjnych na kołobrzeskiej nekropolii wojskowej. Tym razem, z przykrością informujemy o dewastacji.
Z okazji Dnia Inwalidów Wojennych, Cmentarz Wojenny w Kołobrzegu odwiedziła rodzina Emilii Gierczak. Była to okazja o porozmawianiu o potrzebie rewitalizacji Cmentarza Wojennego.
W artykule w "Roczniku Kołobrzeskim" Nr 3/2022, pisałem o moich wątpliwościach co do działalności tzw. Komitetu Opieki nad Grobami (przeczytaj). Teraz udało mi się potwierdzić jego istnienie.
Przez kilka wrześniowych tygodni, trwały prace na kołobrzeskiej nekropolii wojskowej. Po wielu latach, udało się pozyskać środki finansowe na odtworzenie napisów na mogiłach.
W kwaterze kombatantów, gdzie spoczywają żołnierze 1 Armii Wojska Polskiego, którzy przeżyli II wojnę światową, zaprezentowano po odnowieniu rzeźbę "Matka Polka".
W tym roku bardziej uroczyście pamiętano o polskich żołnierzach września, pochowanych w 1939 roku na kołobrzeskim cmentarzu na Karlsbergu.
W wielu opracowaniach dotyczących walk o Kołobrzeg pojawia się zwrot, że Kołobrzegu ogłoszono twierdzą. Od pewnego czasu trwały na ten temat dyskusje w środowisku badaczy, co to była za twierdza i kto podjął decyzję o jej ogłoszeniu. Sprawa niestety nie jest oczywista, jakbyśmy chcieli i jak mogłoby się wydawać.
Przygotowania do obrony Twierdzy Kołobrzeg rozpoczęto już w listopadzie 1944 roku, aczkolwiek w tym zakresie trudno mówić o funkcjonowaniu twierdzy, gdyż co do tego nie ma żadnego rozkazu.
Na Cmentarzu Wojennym w Kołobrzegu spoczywają nie tylko żołnierze polegli w walkach w Kołobrzegu. Pochowano na także kilku żołnierzy Wojska Polskiego, którzy walczyli we Wrześniu 1939 roku. Kampfgeschwader 152 "Hindenburg" - KG152
Cywilne polskie ofiary walk o Kołobrzeg mają swój grób rzeczywisty lub symboliczny w kwaterze N (dwie płyty). Leon Bazalak zginął 17 marca. Był prawdopodobnie robotnikiem przymusowym. Pochowano go „pod pomnikiem”, a później ekshumowano. Kazimierz Chojnacki był robotnikiem przymusowym z Łodzi.
Temat Fritza Fullriede pojawił się w związku z postępowaniem Prokuratury Rejonowej w Kołobrzegu po akcji jego upamiętnienia wieńcem złożonym pod pomnikiem ku czci żołnierzy poległych w walkach o Kołobrzeg. Śledczy wystąpili do Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, czy Fullriede faktycznie jest zbrodniarzem wojennym, czy też jego postać może być kultywowana w Kołobrzegu.
W literaturze poświęconej walkom o Kołobrzeg, szczególnym faktem jest opisywana zbrodnia, jaka miała zostać dokonana na polskich żołnierzach wchodzących w skład grupy uderzeniowej pod dowództwem chorążego Marka Kahane. Składała się ona z żołnierzy 9 kompanii 14 pułku 6 Dywizji Piechoty. 12 marca 1945 roku szturmowali oni białe koszary. Zginęli. Powstaje jednak pytanie, jaka była ich śmierć.
Ostatni akt wandalizmu, do którego doszło na Cmentarzu Wojennym w Kołobrzegu, jest godny potępienia. Cieszy fakt reakcji lokalnej społeczności, która nie tylko skrytykowała to zachowanie, ale także zaangażowała się w poszukiwania skradzionych tablic. Pamięć o poległych żołnierzach spoczywa bowiem właśnie na mieszkańcach.
Prowadząc badania nad walkami o Kołobrzeg, po raz kolejny zainteresowałem się śmiercią polskiego żołnierza. Patronuje on najdłuższej ulicy przedwojennego Kołobrzegu.
